Dom i kwiaty - Gwiazda betlejemska - poinsencja

Poinsecja, zwana też gwiazdą betlejemską lub wilczomleczem pięknym, należy do ogromnej rodziny wilczomleczowatych (Euphorbiaceae), liczącej około 2 tys. gatunków. Kojarząca się z Bożym Narodzeniem poinsecja coraz częściej gości jako świąteczna ozdoba w naszych domach. Co robić aby poinsecja jak najdłużej kwitła? Poznaj zasady uprawy i pielęgnacji Gwiazdy Betlejemskiej w domu.

O roślinie

Wilczomlecz ten pochodzi z Meksyku. Nazwa poinsecja została roślinie nadana na cześć pierwszego ambasadora USA w Meksyku, J. R. Poinsett'a, który w 1822 roku przesłał ją do Waszyngtonu. Od tamtej pory popularność tej rośliny cały czas rosła. Bardziej popularna stała się jednak nazwa gwiazda betlejemska. Tę nazwę roślina zawdzięcza szczytowym liściom, zwanym przykwiatkami, które wspaniale się przebarwiają, kontrastując z niżej położonymi liśćmi o barwie zielonej. Przykwiatki zazwyczaj są czerwone ale istnieją też odmiany gwiazdy betlejemskiej o liściach przebarwiających się na pomarańczowo, żółto lub biało, a także dwubarwnych. Gdy spojrzymy na roślinę od góry, pięknie wybarwione liście szczytowe wyglądają właśnie niczym gwiazda. Same kwiaty, usytuowane na szczytach pędów, są zaś niepozorne i w zasadzie nie decydują o walorach ozdobnych rośliny. 

Uprawa i pielęgnacja

Poinsecja wymaga wiele ciepła i nie toleruje mrozu. Roślinę kupujmy w dni ciepłe i bezwietrzne, gdyż jest bardzo wrażliwa na zimno i przeciągi. Z tego względu nie kupujmy roślin sprzedawanych na dworze, a w kwiaciarniach unikajmy egzemplarzy stojących przy drzwiach wejściowych. Warto również zwrócić uwagę aby sprzedawca odpowiednio zapakował naszą poinsecję - powinna być szczelnie owinięta w papier.

W mieszkaniu gwiazda betlejemska wymaga stanowiska ciepłego i jasnego (ale nie bezpośrednio nasłonecznionego i nie bezpośrednio przy kaloryferach lub grzejnikach), gdzie panuje temperatura 18 - 21°C, oraz stale wilgotnego, torfowego podłoża. Nie należy dopuścić do przesuszenia rośliny, gdyż zwiędnięta może już nie odzyskać dawnej urody. Pamiętajmy przy tym jednak, że nadmiar wody może być bardziej szkodliwy niż jej niedostatek. Najlepiej więc poinsecję podlewać umiarkowanie, raz na dwa dni, nie pozwalając aby woda zbyt długo pozostawała na podstawce. Gdy w pomieszczeniu jest sucho, warto rozpylać wokół niej mgiełkę z wody lub stosować nawilżacz powietrza.

Pielęgnacja poinsecji w domu wymaga także odpowiedniego nawożenia. W okresie wzrostu gwiazdę betlejemską nawozimy umiarkowanie, wystarczy jej codwutygodniowe dokarmianie nawozem dla roślin kwitnących. Przy czym z nawożeniem roślin kupionych przed Bożym Narodzeniem nie należy się spieszyć. Zazwyczaj dawki nawozów znajdujące się w podłożu, wystarczają roślinie do połowy stycznia.

Jak przezimować poinsecję?
Nawet właściwa pielęgnacja gwiazdy betlejemskiej nie uchroni rośliny przed utratą liści pod koniec zimy. Jest to naturalne, gdyż w tym okresie roślina przechodzi w stan spoczynku. Wówczas należy skrócić jej pędy. Formy krzaczaste przycinamy tak, by na bocznych gałązkach zostało nie więcej jak po 2 - 3 pąki (są zawsze w kątach liści). Natomiast formy jednopędowe należy przyciąć nad 3 lub 4 pąkiem. Nie martwmy się przy tym, że po cięciu nie zostanie choćby jeden listek. I tak wszystkie by opadły.

Po przycięciu poinsecję umieszczamy na 4 do 6 tygodni w chłodnym pomieszczeniu o temp. 12 - 15°C, zaprzestajemy podlewania i nawożenia. Dostęp światła w tym okresie nie ma większego znaczenia.

Aby możliwa była dalsza uprawa poinsecji w marcu lub kwietniu roślinę należy przesadzić do świeżej, żyznej ziemi z dodatkiem 15% granulek keramzytu i gruboziarnistego piasku. Idealny dla poinsecji odczyn pH gleby wynosi od 5,8 do 6,5. Zazwyczaj wystarczy wymienić ziemię, pozostawiając roślinę w tej samej doniczce, chyba, że zależy nam aby urosła większa. Przesadzoną gwiazdę ustawiamy w miejscu jasnym (ale nie w pełnym słońcu) i ciepłym, o temp. około 20°C. Podlewamy obficie aby pobudzić ją do wzrostu. Nawożenie rozpoczynamy gdy nowe pędy osiągną długość kilku centymetrów.

Przycinanie pędów poinsecji

Kolejnym ważnym zabiegiem w pielęgnacji poinsecji jest przycięcie pędów w miesiącach letnich. Aby rośliny nie były zbyt wybujałe i miały ładny, zwarty pokrój, producenci traktują je środkami hamującymi wzrost (tzw. retardantami). W warunkach domowych w miarę zwarty pokrój rośliny utrzymamy, przycinając w lipcu wszystkie nowe łodyżki na około 2 centymetry. Po miesiącu zabieg powtarzamy.

Co zrobić aby poinsecja ponownie zakwitła?
Aby na Boże Narodzenie uzyskać ładne zabarwienie szczytowych liści, od drugiej dekady listopada gwiazdę betlejemską należy zakrywać w taki sposób aby przez okres około 4 - 6 tygodni pozostawała w kompletnej ciemności przez 14 godzin na dobę. Najłatwiej przykrywać ją kartonem.

Pamiętajmy jednak, że pięknie kwitnące i wybarwione poinsecje, które kupujemy w kwiaciarniach, są hodowane w szklarniach, gdzie mają idealne warunki. Nie martwy się, gdy doprowadzenie poinsecji do ponownego kwitnienia nam się nie uda. W warunkach domowych jest to trudne i nie bez powodu większość osób traktuje gwiazdę betlejemską jedynie jako jednorazową ozdobę na kilka tygodni.

Na koniec warto dodać, że poinsecję na okres świąt możemy dodatkowo ozdobić. W tym celu warto podpatrzyć aranżacje przygotowywane przez florystów. Miłośnicy tradycji mogą stworzyć ciekawą kompozycję, wstawiając doniczkę z poinsecją do drewnianej lub wiklinowej osłonki i dekorując ją naturalnymi dodatkami, takimi jak: mech, gałązki jodły, małe "rajskie" jabłuszka czy szyszki. Chcąc utrzymać kompozycję w stylu nowoczesnym warto sięgnąć po świece, kokardy z tafty, wstążki, metaliczne oraz proste, gładkie doniczki.

(Artykuł ze strony poradnikogrodniczy.pl)