Strony

czwartek, 1 grudnia 2022

Dom: Warzywa, zioła i rośliny przyprawowe z parapetu - zdrowiej zimą

 

Własny szczypiorek, rzeżucha, natka pietruszki, bazylia czy botwinka w środku zimy to porcja świeżych witamin bez chemii.
Poniżej zebrałam informacje z własnych doświadczeń oraz podpowiedzi z internetu jak i jakie warzywa można z powodzeniem hodować na parapecie, jak o nie dbać oraz jakie mają wartości odżywcze. 

  • Szczypiorek z cebuli - najbardziej popularne warzywo z powodzeniem uprawiane na parapecie. Można go hodować na dwa sposoby - w pojemniku z wodą lub pojemniku z ziemią. Cebuli nie moczymy lecz umieszczamy tuż nad wodą, podobnie w ziemi cebulę lekko tylko wciskamy i pamiętamy o regularnym, lekkim podlewaniu by nie doprowadzić do gnicia cebuli. Szczypiorek rośnie bardzo szybko, najlepiej na słonecznym parapecie.
    Szczypiorek jest bogatym źródłem witamin i minerałów. Zawiera dużo witaminy C, ale także witaminy B1 i B2, karoten, kwas foliowy oraz liczne sole mineralne: potas, sód, magnez, wapń, fosfor i chlor. Ze względu na swój delikatnie ostry smak (związki siarki) szczypior bardzo korzystnie działa na układ trawienny. Po pierwsze, pobudza apetyt ,po drugie, przyspiesza trawienie i działa lekko przeczyszczająco - ostrożnie gdy podajemy go maluchom.



  • Szczypiorek z czosnku - uprawiamy w doniczkach, podobnie jak cebulowy. Do posadzenia najlepiej wybrać ząbki, które już kiełkują. Podlewamy umiarkowanie, regularnie.
    Szczypiorek z czosnku ma delikatniejszy smak niż sam czosnek.
    Również jest bogatym źródłem witamin i minerałów. Zawiera duże ilości witaminy C, B2, wapń, sód, potas, fosfor i żelazo. Ma silne właściwości bakteriobójcze, pobudza przemianę materii, wzmaga apetyt i przyspiesza trawienie, obniża ciśnienie krwi.

  •  Natka pietruszki - uprawiamy w głębszych doniczkach; zdrowy korzeń pietruszki (najlepiej kilka sztuk) sadzimy pionowo tak by lekko wystawał. Podlewamy z umiarem, wybieramy raczej słoneczne choć nie za ciepłe parapety. Po około 2 tygodniach widać pierwsze listki, po kolejnych dwóch możemy korzystać z natki.
    Zawiera witaminę C, beta karoten, witaminę E, witaminy B1 i B6, kwas foliowy, witaminę K; jest również doskonałym źródłem przeróżnych minerałów i pierwiastków śladowych. Zawiera wapń, magnez, fosfor, żelazo, mangan, miedź, cynk, potas.



  • Seler - uprawiamy podobnie jak pietruszkę, wybieramy zdrowe najlepiej już rosnące okazy (lub jesienią sadzimy je do doniczki). Wyhodowanie natki selera trwa około 4 -5 tygodni.
    Nać selera jest świetnym dodatkiem przede wszystkim do zup.
    Podobnie jak pietruszka
    zawiera witaminę C, beta karoten, witaminę E, witaminy B1 i B6, kwas foliowy; oraz zawiera sód, potas, wapń, fosfor, magnez, cynk, żelazo i miedź. 




  •  Por - można go również wyhodować ponownie z już uciętego i użytego pora. Wystarczy pozostawioną piętkę włożyć do naczynia z niewielką ilością wody lub posadzić w doniczce jak cebulę czy czosnek. Jest świetnym dodatkiem do zup i sałatek. Zawiera witaminy: C,  A, B1,  B2,  PP oraz wapń, fosfor, potas, sód, żelazo, siarkę.


  • Rzeżucha - ma niewielkie wymagania. Zwykle wysiewam nasionka na płaskiej tacy np. po warzywach, na kawałku ligniny. Podlewamy umiarkowanie, ale podłoże stale musi być wilgotne.
    Kiełkuje błyskawicznie - po kilku - kilkunastu godzinach już pachnie w całym domu. Wybieramy słoneczne lecz nie przegrzane parapety. Po 6-7 dniach możemy już "zbierać plony" czyli wykorzystać zieleninę na kanapki lub do sałatek. Wygodnie jest dosiewać kolejne tacki gdy kończy się eksploatować pierwszą.
    Rzeżucha zawiera witaminę C, beta-karoten, E, B1, B2, B6, kwas foliowy oraz sód, potas, wapń, fosfor, magnez, żelazo, cynk, mangan i miedź.


  • Bazylia - to jedno z najpopularniejszych ziół doniczkowych uprawianych na balkonie lub domowym parapecie. Nasiona bazylii możemy wysiewać do doniczek praktycznie przez cały rok. Wysiewamy do doniczek wypełnionych żyznym i lekkim podłożem (np. uniwersalna ziemia do roślin balkonowych lub warzyw), uwaga: najlepiej kiełkują na świetle. Do uprawy w jednej doniczce wystarczy nam ok. 15-20 nasion. Po około 3 tygodniach (jeśli nasiona wysiane zostały za gęsto) pikujemy do większych doniczek lub przerywamy, tak by w doniczce pozostało kilka roślin. Podlewamy regularnie, ale nie może być zbyt mokre podłoże; bazylia lubi słońce wybieramy więc jasny parapet.
    Bazylia zawiera: witaminy A, E., C, niacynę, B2, B6 oraz kwas foliowy. Jest również źródłem wapnia, potasu, fosforu, magnezu i żelaza.
    Jest niezastąpiona w kuchni śródziemnomorskiej, urozmaici wiele dań z makaronem.



  • Drzewko laurowe - wawrzyn to wieloletnia roślina, która w naszym klimacie może spędzać na dworze ciepłe letnie miesiące. Najlepiej rośnie w dużej ceramicznej donicy, na podłożu przepuszczalnym, zasobnym - np. ziemi uniwersalnej. Podlewamy regularnie, ale mniej obficie zimą. Zimą wymaga jasnego pomieszczenia, przewietrzonego, ale nie może być narażane na bezpośrednie zimne powietrze.  Latem świetnie się czuje na tarasie czy balkonie w słonecznych miejscach, osłoniętych od wiatru. Roślinę można uzyskać z nasion lub sadzonek półzdrewniałaych tegorocznych (ukorzenia się ok. 2 miesięcy, najlepiej pod przykryciem z folii). Przez pierwsze lata rośnie bardzo powoli.
    Liście laurowe są popularną przyprawą dodawaną do potraw gotowanych, zwłaszcza dań z kapusty, czy do marynat. Liście zawierają związki fenolowe, które mają właściwości przeciwgnilne, bakteriobójcze i bakteriostatyczne; przyprawa jest pomocna przy zaburzeniach trawienia.


    • sód: 4 mg
    • potas 295 mg
    • wapń 177 mg
    • fosfor 56 mg
    • magnez 64 mg
    • żelazo 3.2 mg
    • cynk 0.8 mg
    • miedź 0.4 mg
    • mangan 1.1 mg
    Witaminy:
    • witamina A 264 μg
    • beta karoten 3142 μg
    • witamina E 0.8 mg
    • witamina B2 (ryboflawina) 0.1 mg
    • niacyna 0.9 mg
    • witamina B6 (pirydoksyna) 0.2 mg
    • kwas foliowy 68 μg
    • witamina C 18 mg


    http://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/medycyna-niekonwencjonalna/bazylia-na-wzdecia-i-niestrawnosc-wlasciwosci-lecznicze-bazylii_41551.html

  • Buraczki na botwinkę - można je uzyskać również zimą, sadząc w doniczce nieuszkodzone buraczki, najlepiej już zaczynające rosnąć. Doskonale urozmaici nasz obiad i wsianie zapach wiosny - w zupie lub stając się składnikiem sałatki.
    Korzeń buraka i jego liście, czyli botwinka, są bardzo bogate w witaminy i minerały. Zawiera dużo witamin, zwłaszcza A i C, żelaza, wapnia.



     
    • Cykoria sałatowa – Podstawą do wyhodowania tych bladych główek jest korzeń cykorii. Jest to raczej opcja dla posiadających choćby niewielki ogródek - możemy go uzyskać siejąc na koniec maja, początek czerwca cykorię (ma wtedy ciemnozielone liście z goryczką) i wykopać późną jesienią,  trzeba ją wtedy przechować. Pędzimy ją w ciepłym i obowiązkowo ciemnym miejscu. Etiolacja, bo tak nazywa się ten zabieg, powoduje, że liście nie wybarwiają się na ich naturalny kolor, ale pozostają jasne, prawie białe. Dzięki temu pozbywamy się goryczki, która jest obecna w naturalnie rosnących liściach.Jesienią na korzeniu ucinamy liście do około 2-3 cm tak, aby zachować wierzchołek, z którego zimą będą rosły młode listki. Uprawiamy w pojemnikach dość głębokich np. w dużej donicy czy skrzyni. Wypełniamy pojemnik ziemią do połowy i wsadzamy cykorie pionowo obok siebie, tak by korzeń wystawał na około 2 cm. Podlewamy i ocieniamy np. ustawiając do góry nogami drugą donicę nad zasadzonymi korzeniami lub umieszczamy w ciemnym pomieszczeniu. Utrzymujemy wilgotność podłoża i po 2-3 tygodniach możemy cieszyć się sałatką z pierwszych listków.
      Cykoria zawiera witaminy: A, kwas foliowy, niacynę, B1, B2, C, E i K oraz minerały: potas, magnez, wapń, fosfor, żelazo, cynk, selen, mangan.



    Autor: A. Niezgoda, zdjęcia: własne, zasoby pixabay.



    Brak komentarzy:

    Prześlij komentarz

    Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...